موضوع: "خانواده"
در عصر جدید انفجار اطلاعات،با افزایش ارتباطات و سیستمهای اطلاع رسانی نقش رسانه ها و وسایل ارتباط جمعی در تغییر کیفیت و کمیت زندگی افزایش یافته است.رسانه ها و جراید با گسترش صنعت ارتباطات،نفوذ بسیاری در خانواده ها پیدا کرده اند که این امر موجب افزایش آگاهی ها و شناخت مخاطبان ماهواره گردیده است که به تبع آن انتظار رفاه بیشتر را در آنها ایجاد است.افزایش توقعات و شناخت راه های رسیدن به رفاه بیشتر باعث گردیده است که خانواده ها تمایل کمتری به فرزند آوری داشته باشند و تعداد بیشتر فرزند را مانعی جهت نیل به اهداف خود در جهت رسیدن به سطح بالاتر رفاه بدانند.1
ماهواره با تبلیغ و عرضه وسایل ورزشی خاص،داروهای لاغری،لاغری اندام و زیبایی،موجب افزایش میل به زیباگرایی در مخاطبان می شود و با نمایش زنان لاغر اندام و زیبا و نیمه عریان تصویری از زن این چنینی را در ذهن مخاطبان به عنوان الگو قرار می دهد و این خود به طور مستقیم و غیر مستقیم موجب کاهش تمایل فرزند آوری می شود،زیرا زن با بارداری و زایمان افزایش وزن پیدا کرده و نیروی جسمانی اش تحلیل می رود و عوارض بارداری و شیر دهی موجب تغییراتی در پوست و مو و زیبایی ظاهری زن جوان می شود.برنامه های ماهواره ای با اغراق در این پدیده های طبیعی ،بارداری را به عنوان یک آسیب معرفی می کند و آن را با زیبایی زن در تضاد می بیند.
برنامه های ماهواره ای فرزند را سربار خوشبختی زن و شوهر معرفی می کند و فرزند را عامل از بین برنده رفاه و آسایش و آزادی زن و شوهر می داند.از سوی دیگر برنامه های ماهواره ای با القاء مادی گرایی و تجمل گرایی و مصرف گرایی موجب بالا رفتن سطح نیازهای خانواده به کالاهای مصرفی می شود به طوری که هزینه های قابل توجه ای از درآمد خانواده صرف این ابزارها می گردد و مشکلات اقتصادی را در خانواده به وجود می آورد.کمبود نقدینگی از یک طرف و بالا بودن هزینه های فرزند آوری موجب بی میلی زن و شوهر به فرزند آوری می شود.2
بر اساس تحقیقات رابطه مستقیمی بین سطح درآمد خانواده و تعداد فرزندان وجود دارد.در خانواده های فقیر نرخ باروری بیشتر از سایر خانواده ها است و خانواده های مرفه هم کمترین تمایل به فرزند آوری را دارند،در واقع با افزایش درآمد و بالا رفتن درآمد از نیازها،تمایل فرزند آوری کاهش پیدا می کند.3
زندگی مدرن و جدید امروزی موجب افزایش نیازهای مادی و اجتماعی افراد می گردد،برنامه های ماهواره ای با القاءنوگرایی اقتصادی و اجتماعی اثرات سوئی بر فرزند آوری زوجین دارند.
برنامه های ماهواره ای با محور قرار دادن فرد و تقویت فرد گرایی با استفاده از فیلم ها و برنامه ها،موجب تمایل هر چه بیشتر مخاطبان به فردگرایی و ارتقا دادن سطح درآمد و زندگی و داشتن رفاه بیشترمی کند.3
مظاهر گوناگون نوگرایی با میزان باروری با ثابت نگه داشتن زمان زناشویی در بیشتر موارد همبستگی معنا داری را نشان می دهد.این همبستگی میان شهرنشینان سبب پایین آمدن میزان باروری شده است.اما شاخصه های نوگرایی در میان غیر شهرنشینان در بیشتر موارد میزان باروری را بالا می برند.
نکته حائز اهمیت این است که سن باروری زن مشخص و تقریبا محدود است از سن (50-15) سالگی و واگر این سنین باروری به دلیل ازدواج نکردن ، تاخیر در ازدواج، عدم تمایل زوجین به باروری بگذرد موجب هدر رفتن این سال های باروری می شود و شخص فرصت کمتری برای باروری خواهد داشت و برایند همه این ها کاهش نرخ باروری خواهد بود.
پی نوشت ها:
1-مقاله بررسی عوامل اجتماعی،اقتصادی، و فرهنگی تاثیر گذار بر میزان باروری با تاکید بر نقش تنظیم خانواده،دکتر محمد کلانتری و دکتر رسول ربانی و رزیتا اکتایی،فصلنامه علمی پژوهشی،دانشگاه آزاد اسلامی شوشتر،سال اول،پیش شماره اول،1385.ص 110.
2- همان.ص 118.
3-همان.ص 134.
برنامه های ماهواره ای با تحول در الگوی رفتاری دختران و پسران موجب ایجاد بی بندو باری و هرزگی در جامعه و عادی سازی روابط بین جنس مخالف می گردد و به نهاد خانواده آسیب می زند.برنامه های ماهواره ای با تغییر در الگوی مصرف،نوع پوشاک،مسکن،سطح انتظارات خانواده ها و توجه به آراسته بودن ظاهری، موجب دگرگونی مفهوم زندگی شده است.امروزه (رفاه) از مهمترین مساله ای است که خانواده ها توجه بیشتری نسبت به پدران خود به آن دارند.برنامه های ماهواره ای با القاء و تبلیغ زندگی آزاد دختر و پسر ومرد و زن، بدون عقد قانونی، موجب آسیب به بنیان خانواده می شود.
تاخیر در ازدواج موجب بروز انحرافات اخلاقی در دختر و پسر می شود.1 پژوهش ها نشان می دهد که روابط آزاد بین دختر و پسر، امکان تمتع و ارضای جنسی ،نیاز به ازدواج قانونی در جوانان را کم رنگ و نابود می کند.متاسفانه برخی از جوانان برای ارضای غرائض طبیعی خود به ارتباط با جنس مخالف بسنده می کنند و در نتیجه وجود زمینه های انحرافی و روابط آزاد دختر و پسر،به عنوان عامل مهم و موثر در کاهش تمایل به ازدواج است .
برنامه های ماهواره ای با تغییر نگرش در مخاطبان،ساده زیستی و قناعت را از بین برده و آرمان گرایی افراطی،مادی گرایی و تجمل گرایی را در او بیدار می کند.امروزه مراسم ازدواج درذهن یک جوان بسیار مجلل و پر هزینه و با چشم و هم چشمی های زیادی همراه است ،که نه خود و نه خانواده اش از عهده این هزینه ها بر نخواهد آمد.با فراهم بودن زمینه های ارضای نامشروع ، روابط آزاد دختر و پسر،امکان بهره گیری جنسی از طریق غیر از ازدواج دائمی و ازدواج موقت که منجر به فرزند آوری نخواهد شد،موجب کاهش نرخ باروری خواهد شد.2
ماهواره با تغییرو دگرگونی انتظارات،آرمان ها و هنجارهای اجتماعی،ازدواج جوانان را به تاخیر می اندازد از طرف دیگر برنامه های مستهجن ماهواره ای با ارائه صحنه های مستهجن وتحریک کننده و عوامل تحریک کننده بیرونی مانند دختران بد حجاب، موجب به وجود آمدن بلوغ زودرس در نوجوانان می شود .پایین آمدن سن بلوغ و بالا رفتن سن ازدواج برای یک نوجوان مساله ای بسیار حاد خواهد بود که موجب بروز مشکلات حاد اجتماعی خواهد شد.از دید جامعه شناسان مساله ای که با تعداد فراوانی از مردم ارتباط دارد و ناشی از علل اجتماعی،ساختاری و همچنین مستلزم راه حل های اجتماعی،ساختاری باشد،یک مساله اجتماعی خواهد بود و این خود یکی از عوامل راه بردی انحرافات اخلاقی و بی بند وباری جنسی در میان جوانان است.
در بروز انحرافات اخلاقی همانقدر که مشکلات اقتصادی،عدم رضایت از زندگی و افزون خواهی تاثیر گذار است،به همان اندازه نیاز طبیعی آنان برای ازدواج و نادیده گرفته شدن این نیاز موثراست.برنامه های مستهجن ماهواره با علم به این نیاز فطری وکارشناسی دقیق و مغرضانه برای آنان، اثر مخرب بر نوجوان وجوان می گذارد.یک جوان یا نوجوان به دلیل محرومیت از ازدواج قانونی و فراهم نبودن شرایط ارضای مناسب و مشروع،تن به راه های دیگری برای رسیدن به خواسته ها و آرزو های طبیعی و فطری خود می دهند.
همانطور که ازدواج دائمی و قانونی موجب آرامش،رشد عاطفی و تامین سلامت روانی فرد می شود،ارضای غیر صحیح و نامشروع موجب انحرافات جنسی،کامجویی بدلی،هم جنس گرایی و بی بند و باری جنسی می شود که اثرات سوئی بر روان فرد می گذارد و می تواند فرد را به مرز خودکشی بکشاند.حال چنین فردی که دچارآسیب های روحی و روانی شده است چقدر به فرزند آوری می اندیشد و یا حتی در صورت فرزند آوری ،توان تربیت صحیح فرزند خود را دارد؟و برای او پدر و مادری لایق خواهد بود؟ یا او را هم با تربیت ناصحیح، دچار آسیب های اجتماعی خواهد کرد و مشکلی هم به مشکلات جامعه اضافه خواهد شد؟3
برنامه های مستهجن ماهواره ای با شناخت دقیق از شرایط و ویژگی های سنی،عاطفی و روانی جوانان و نوجوانان و با شناخت شرایط اقتصادی و سیاسی جامعه،سعی کرده اند که از این نیاز طبیعی نوجوان و جوان حداکثر سوءاستفاده را برای تحقق اهداف پلید و شیطانی خویش به عمل آورند و همین امر،لزوم و توصیه ائمه معصومین(علیها سلام) به ازدواج زود هنگام،مخصوصا در دختران را تایید می کند.
((والا لم یومن علیهن الفتنه))4
از اثرات مخرب افزایش سن ازدواج می توان،خودکشی دختران،خانه گریزی نوجوانان و جوانان،خود فروشی دختران اشاره کرد5 که همه موجب آسیب دیدن جنس زن و مولد جامعه می شود،از طرف دیگر با در اختیار بودن این دختران موجب انحراف پسران و تاخیر در ازدواج آنان و فرزند آوری قانونی آنان می شود که همه از اثرات مخرب ماهواره بر نسل جوان است.
پی نوشت ها:
1-مقاله تحلیل روان شناختی افزایش سن ازدواج و نقش آن در انحرافات اخلاقی جوانان،محمد صادق شجاعی،سایت نورمگز.
2-غلامحسین سفید گران،مسائل و مشکلات زنان اولویت ها و رویکردها،دفتر مطالعات و تحقیقات زنان،ص 633،1380.
3-دانیلین لوزپک،نگرش نو در تحلیل مسائل اجتماعی،ترجمه سعید سعید فر،تهران،امیر کبیر،ص 24،1383.
4-محمد باقر مجلسی،بحار الانوار،جلد 16،ص223.
5-نعمت الله تتوئی،خودکشی،نشر آگه،1383،ص 75.
1-بالا رفتن تحصیلات و آگاهی زنان و کاهش تمایل فرزند آوری درآنان
2-اشتغال زنان در خارج از منزل و کمبود وقت برای مدیریت زندگی شخصی و کاهش تمایل برفرزند آوری
3-بالا رفتن سن ازدواج ودر نتیجه کاهش سن باروری در زوجین
4- مادی گرایی وعدم پایبندی به سبک زندگی سنتی و فرزند آوری سنتی
5استفاده از وسایل ارتباط جمعی والقاء کاهش نسل و داشتن رفاه و آسایش در زندگی توسط این رسانه ها
6-تجمل گرایی که منجر به بالا رفتن هزینه های زندگی نسبت به درآمد خانواده می شود
7-تبلیغ خانواده های زوجین بر کاهش فرزند آوری
8-اشتغال مردان به شغل ها و موقعیت های اجتماعی بالا
9-افزایش آمار طلاق و آسیب دیدن توانایی باروری زوجین
10-بالا رفتن سطح آگاهی زوجین در استفاده از وسایل پیشگیری از بارداری.
مدت هاست از فرمان رهبر فرزانه انقلاب مبنی بر افزایش جمعیت و ازدیاد نسل می گذرد اما چقدر ما به این دستور عمل کرده ایم؟؟؟یا حداقل چقدر این سیاست را قبول داریم؟؟؟
وقتی با دوستان طلبه و متدینم، در این مورد صحبت می کنم،تقریبا 90 درصد اصلا تمایلی به داشتن فرزند سوم ندارند.
و متاسفانه کم هم نیستند که فقط یک فرزند دارند و آن را کافی می دانند!!!
چرازوج های جوان تمایلی به فرزند آوری ندارند و بعد از گذشت 5 یا6 سال از زندگی مشترک ،تازه به این فکر می افتند که تنها هستند؟؟؟
چرا داشتن 2 فرزند یعنی اتمام فرزند آوری؟؟؟
چرا کسی که 3 یا 4 فرزند دارد ، مورد تمسخر دیگران قرار می گیرد؟؟؟
متاسفانه این یک واقعیت است که ما طلبه ها هم به فرمایشات آقا عمل نکرده ایم.
آیا ما نسبت به پدر و مادرانمان کم مسئولیت شده ایم؟چرا انقدر مطمئن هستیم که از عهده تربیت اسلامی فرزندانمان بر نمی آییم؟آیا به فکر راحتی و آسایش خود هستیم؟آیا به دلیل هزینه ها، فرزندبیشتر نمی خواهیم؟آیا به فکر خود هستیم یا فرزندانمان؟؟؟
ما شیعه هستیم ومی توانیم با تربیت نسل سالم و دین دار به تقویت اسلام کمک می کنیم چرا انقدر کوتاهی می کنیم؟؟؟
اگر ما که دروس حوزوی خوانده ایم و ادعایمان می شود نتوانیم فرزند بیشتری داشته باشیم و صد البته درست تربیت کنیم پس چه کسی می تواند فرزند متدین و دین مدار تربیت کند؟؟؟
به نظر شما دلیل کاهش آمار فرزند آوری در ایران مخصوصا در میان حوزوی ها و متدینین چیست؟؟؟
پیوند: http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=21432
مهمترین کمک به همسر این است که: سعی کنید همدیگر را دیندار نگهدارید . مراقب باشید همسرتان خطای دینی نکند . این مواظبت هم به معنای پاسبانی و دیده بانی نیست .این مراقبت مراقبت اخلاقی است ، مراقبت مهربانانه و مراقبت پرستارانه است . اگر چنانچه خطایی از همسرتان دیدید ،آن را باید با شیوه بسیار لطیف و عاقلانه ای در او از بین ببرید و برطرف کنید . یا با تذکر یا با بعضی از مراعات ها نسبت به هم مسئولیت دارید . زن اگر می بیند شوهرش در معاملات بد افتاده ، در رفیق بازی های بد و معاشرت های بد افتاده ، یا مرد اگر می بیند زنش افتاده در بعضی تجمل پرستی های غلط یا ولنگاری های غلط ، نباید بگوید :حالا او خودش است . وظیفه همسران در حفظ دین همدیگر شما هر کدام نسبت به هم وظیفه دارید . باید همت خود را متمرکز کنید . زن و مرد می توانند بروی هم اثر بگذارند .
زن و شوهر باید همدیگر را در این جهت حفظ کنند . اگر زن می بیند شوهر او بی اعتنا به مسائل دینی است ؛ او را با حکمت و اخلاق خوش ، و ظرافت و زیرکی زنانه ، وادار به آمدن در راه خدا کند . مرد هم اگر می بیند زنش بی اعتناست ؛ او هم باید همین تکلیف را انجام دهد ، این از کارهای اساسی در زندگی است . خیلی از زنها هستند که شوهر خودشان را بهشتی میکنند . خیلی از مردها هستند که همسر خود را حقیقتا سعادتمند میکنند . موارد عکس این هم هست . ممکن است مردهای خوبی باشند ، زنهایشان آنها را اهل جهنم کنند ، و زنهای خوبی باشند که مردهایشان آنها را اهل جهنم کند .
برگرفته از سخنان مقام معظم رهبری در مراسم های عقد.