در عصر جدید انفجار اطلاعات،با افزایش ارتباطات و سیستمهای اطلاع رسانی نقش رسانه ها و وسایل ارتباط جمعی در تغییر کیفیت و کمیت زندگی افزایش یافته است.رسانه ها و جراید با گسترش صنعت ارتباطات،نفوذ بسیاری در خانواده ها پیدا کرده اند که این امر موجب افزایش آگاهی ها و شناخت مخاطبان ماهواره گردیده است که به تبع آن انتظار رفاه بیشتر را در آنها ایجاد است.افزایش توقعات و شناخت راه های رسیدن به رفاه بیشتر باعث گردیده است که خانواده ها تمایل کمتری به فرزند آوری داشته باشند و تعداد بیشتر فرزند را مانعی جهت نیل به اهداف خود در جهت رسیدن به سطح بالاتر رفاه بدانند.1
ماهواره با تبلیغ و عرضه وسایل ورزشی خاص،داروهای لاغری،لاغری اندام و زیبایی،موجب افزایش میل به زیباگرایی در مخاطبان می شود و با نمایش زنان لاغر اندام و زیبا و نیمه عریان تصویری از زن این چنینی را در ذهن مخاطبان به عنوان الگو قرار می دهد و این خود به طور مستقیم و غیر مستقیم موجب کاهش تمایل فرزند آوری می شود،زیرا زن با بارداری و زایمان افزایش وزن پیدا کرده و نیروی جسمانی اش تحلیل می رود و عوارض بارداری و شیر دهی موجب تغییراتی در پوست و مو و زیبایی ظاهری زن جوان می شود.برنامه های ماهواره ای با اغراق در این پدیده های طبیعی ،بارداری را به عنوان یک آسیب معرفی می کند و آن را با زیبایی زن در تضاد می بیند.
برنامه های ماهواره ای فرزند را سربار خوشبختی زن و شوهر معرفی می کند و فرزند را عامل از بین برنده رفاه و آسایش و آزادی زن و شوهر می داند.از سوی دیگر برنامه های ماهواره ای با القاء مادی گرایی و تجمل گرایی و مصرف گرایی موجب بالا رفتن سطح نیازهای خانواده به کالاهای مصرفی می شود به طوری که هزینه های قابل توجه ای از درآمد خانواده صرف این ابزارها می گردد و مشکلات اقتصادی را در خانواده به وجود می آورد.کمبود نقدینگی از یک طرف و بالا بودن هزینه های فرزند آوری موجب بی میلی زن و شوهر به فرزند آوری می شود.2
بر اساس تحقیقات رابطه مستقیمی بین سطح درآمد خانواده و تعداد فرزندان وجود دارد.در خانواده های فقیر نرخ باروری بیشتر از سایر خانواده ها است و خانواده های مرفه هم کمترین تمایل به فرزند آوری را دارند،در واقع با افزایش درآمد و بالا رفتن درآمد از نیازها،تمایل فرزند آوری کاهش پیدا می کند.3
زندگی مدرن و جدید امروزی موجب افزایش نیازهای مادی و اجتماعی افراد می گردد،برنامه های ماهواره ای با القاءنوگرایی اقتصادی و اجتماعی اثرات سوئی بر فرزند آوری زوجین دارند.
برنامه های ماهواره ای با محور قرار دادن فرد و تقویت فرد گرایی با استفاده از فیلم ها و برنامه ها،موجب تمایل هر چه بیشتر مخاطبان به فردگرایی و ارتقا دادن سطح درآمد و زندگی و داشتن رفاه بیشترمی کند.3
مظاهر گوناگون نوگرایی با میزان باروری با ثابت نگه داشتن زمان زناشویی در بیشتر موارد همبستگی معنا داری را نشان می دهد.این همبستگی میان شهرنشینان سبب پایین آمدن میزان باروری شده است.اما شاخصه های نوگرایی در میان غیر شهرنشینان در بیشتر موارد میزان باروری را بالا می برند.
نکته حائز اهمیت این است که سن باروری زن مشخص و تقریبا محدود است از سن (50-15) سالگی و واگر این سنین باروری به دلیل ازدواج نکردن ، تاخیر در ازدواج، عدم تمایل زوجین به باروری بگذرد موجب هدر رفتن این سال های باروری می شود و شخص فرصت کمتری برای باروری خواهد داشت و برایند همه این ها کاهش نرخ باروری خواهد بود.
پی نوشت ها:
1-مقاله بررسی عوامل اجتماعی،اقتصادی، و فرهنگی تاثیر گذار بر میزان باروری با تاکید بر نقش تنظیم خانواده،دکتر محمد کلانتری و دکتر رسول ربانی و رزیتا اکتایی،فصلنامه علمی پژوهشی،دانشگاه آزاد اسلامی شوشتر،سال اول،پیش شماره اول،1385.ص 110.
2- همان.ص 118.
3-همان.ص 134.
فرم در حال بارگذاری ...